Afbouw salderingsregeling: dit is wat je erover wilt weten
Leestijd: 10 minuten. Laatste update: januari 2023
Update: Het is op het moment niet duidelijk óf en hoe de salderingsregeling wordt afbouwd. We houden je zo goed mogelijk op de hoogte. Houd het nieuws in de gaten voor de meest actuele informatie.
De afgelopen jaren zijn er verschillende berichten naar buiten gekomen met allerlei ideeën over de afbouw van de salderingsregeling. Wat gaat er nu veranderen? We kunnen ons voorstellen dat je graag een helder en begrijpelijk overzicht wil van de huidige stand van zaken.
In dit artikel zetten we alle informatie over de salderingsregeling en beantwoorden we de volgende vragen:
Inhoudsopgave
1. Wie mag salderen?
Iedereen met een kleinverbruiksaansluiting van maximaal 3×80 ampère mag salderen. De afbouw van de salderingsregeling heeft alleen effect op iedere zonnepaneeleigenaar met een kleinverbruiksaansluiting en een meter die levering en teruglevering van elektriciteit afzonderlijk kan meten. Dat kan een slimme meter zijn of een digitale meter die niet op afstand uitleesbaar is.
2. Wat is salderen?
De zonnepanelen op jouw dak wekken overdag stroom op. De stroom die je niet direct gebruikt wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Als het donker is wekken de zonnepanelen geen stroom, maar heb je meestal wel stroom nodig. Denk bijvoorbeeld aan de lampen die je ‘s avonds aan doet. Deze stroom pak je dan weer uit het net. Als je meer hebt opgewekt dan dat je afgenomen hebt, krijg je over het overschot een terugleververgoeding. Heb je meer afgenomen dan teruggeleverd, dan brengt je energiemaatschappij die in rekening.
Aan het eind van het jaar mag je de energie die de zonnepanelen hebben opgewekt wegstrepen tegen de energie die je hebt afgenomen. Je kunt dit zien als dat je verkoopt (teruglevert) en inkoopt (afneemt) voor dezelfde prijs per kWh.
Opbouw stroomprijs Elke kWh die je koopt, bestaat uit drie onderdelen: de (kale) stroomprijs, energiebelasting en de opslag duurzame energie (ODE).
Aangezien teruggeleverde stroom bij het salderen evenveel waard is als stroom die je afneemt, betaal je geen energiebelasting en ODE over de gesaldeerde kWh’s. Doordat je mag salderen ben je door de overheid vrijgesteld van energiebelasting, ODE-heffing en btw voor het weggestreepte energieverbruik.
Rekenvoorbeeld: Salderen anno nu Stel, het zonnestroomsysteem op jouw dak heeft in een jaar 3500 kWh opgewekt. Jij heb in datzelfde jaar 3400 kWh verbruikt. Tot 2025 mag je het verbruik tegen hetzelfde tarief verrekenen met je opwek (3500-3400 kWh). Je streept het als het ware tegen elkaar weg. Over de resterende 100 kWh ontvang je een terugleververgoeding.
3. Waarom wordt de salderingsregeling afgebouwd?
Om deze vraag te beantwoorden, is het handig als je weet waarom de salderingsregeling bestaat. In 2004 is de salderingsregeling door de overheid ingevoerd om het gebruik van duurzame energie te stimuleren: ze wilde dat meer huishoudens zonnepanelen namen. Destijds waren zonnepanelen een grote investering met een lange terugverdientijd (zo’n 20-25 jaar), wat ervoor zorgde dat de daken leeg bleven. Door de salderingsregeling werd de terugverdientijd teruggebracht tot zo’n 10 jaar. Dat maakte het nemen van zonnepanelen een stuk aantrekkelijker en ondertussen is zonne-energie van eigen dak razend populair.
Inmiddels is de gemiddelde terugverdientijd van een zonnestroomsysteem gedaald naar 4-8 jaar. Door de huidige salderingsregeling in stand te houden geeft de overheid meer subsidie dan nodig, aangezien het ook zonder subsidie interessant blijft om je eigen zonne-energie op te wekken. Door de salderingsregeling af te schaffen komt er geld vrij waarmee de overheid de productie van duurzame energie op andere manieren wil stimuleren. Daarmee komen we elk jaar weer een stap dichter bij onze klimaatdoelstellingen.
Het uitgangspunt bij het afbouwen van de salderingsregeling is om de terugverdientijd op 7-9 jaar houden en het eigen gebruik van de zelfopgewekte stroom te stimuleren. Dit laatste heeft als voordeel dat het volle stroomnet minder belast wordt.
Lees ook: Hoeveel zonnepanelen heeft een gezin nodig?
4. Waar hangt de ingangsdatum vanaf?
De regering wilde oorspronkelijk starten op 1 januari 2023 met de afbouw van de salderingsregeling, maar dat is twee jaar uitgesteld naar 1 januari 2025. Dit is in mei 2022 gemeld door minister Jetten. Mogelijke redenen voor uitstel zijn:
- Slimme meters: Om te kunnen starten met de afbouw van de salderingsregeling, moet iedereen met zonnepanelen een meter die levering en teruglevering van elektriciteit afzonderlijk kan meten. Deze meter meet wat je afneemt van en teruglevert aan het net. Op dit moment is een slimme meter nog niet verplicht. Daarom is er een nieuwe wet nodig die slimme meters verplicht stelt.
- Netbeheerders en energiebedrijven: Zij moeten voorbereidingen treffen om met de afbouw te kunnen starten. Voor 1 januari 2025 moeten alle kleinverbruikers daarom een aanbod van hun netbeheerder hebben gekregen om een geschikte meter te laten installeren. Voor het vervangen van alle ongeschikte meters en overige voorbereidingen hebben zij ongeveer 2 jaar nodig.
5. Hoe wordt de salderingsregeling afgebouwd?
Minister Wiebes maakte in 2020 het afbouwpad van de salderingsregeling bekend. Zonnepaneeleigenaren mogen vanaf 1 januari 2025 minder salderen. In 2031 mag je niks meer salderen. Initieel ging dit in stapjes van 9%, maar door de uitstel is er in 2022 een grote sprong naar 64%.
Afbouw Salderingsregeling per jaar
2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | 2031 |
100% | 100% | 100% | 64% | 64% | 55% | 46% | 37% | 28% | 0% |
Voor het deel dat je niet mag salderen, ontvang je een vergoeding van de leverancier. Toenmalig minister Wiebes maakte begin 2020 al bekend dat dat 80 procent van het leveringstarief zal zijn. Deze terugleververgoeding is lager dan dat je betaalt voor de kWh’s die je afneemt, wat het interessant maakt om zoveel mogelijk zonne-energie direct zelf te verbruiken.
Lees meer: Hoeveel zonnepanelen passen er op mijn dak?
TNO heeft een rekenmodel gepresenteerd, waarbij duidelijk is geworden dat de terugverdientijd van zonnepanelen 7 jaar blijft, zodra de investering in zonnepanelen tot 2025 is gedaan. Voor investeringen in latere jaren loopt de terugverdientijd iets op tot bijna 9 jaar in 2030. Ondanks dat de salderingsregeling verdwijnt, blijft het interessant voor particulieren om te investeren in zonne-energie van eigen dak.
6. Hoe gaat de afbouw van de salderingsregeling in zijn werk? Een rekenvoorbeeld
In 2024 kun je nog 100% salderen, in 2025 nog 64% en zo neemt de percentage steeds met 9% af tot 0% in 2031. Om te verduidelijken hoe dit straks berekend wordt, hierbij een rekenvoorbeeld.
Rekenvoorbeeld: Salderen anno 2025 Laten we er vanuit gaan dat je in 2025 evenveel stroom hebt verbruikt als opgewekt: 3.500 kWh, jouw kWh-tarief € 0,22 per kWh (€ 0,07 kale stroom + € 0,15 energiebelasting/ODE-heffing/btw) en je teruglevertarief € 0,07 (gemiddeld Nederlands tarief) is. Dit jaar mag je nog 73% salderen. Van de 3500 kWh heb je 1000 kWh direct verbruikt (op het moment dat de zonnepanelen energie opwekken, dit is dus 'gratis'), het overige deel van 2500 kWh koop je van je energieleverancier. Dat komt neer op € 550 (berekening: 2500 x 0,22). Je ontvangt voor de 2500 kWh die je teruggeleverd hebt in totaal € 431,25 (berekening: 401,50 gesaldeerd + 29,75 terugleververgoeding). De 1825 kWh (73% van 2500) die je mag salderen heeft een waarde van € 431,25 (berekening: 1825 x 0,22). Voor de overige 425 kWh ontvang je een terugleververgoeding van € 29,75 (berekening: 425 x 0,07). Jouw opgewekte stroom is nu geen € 550 meer waard, maar nog € 431. Je krijg in 2025 dus € 119 minder voor de stroom die je teruggeleverd hebt ten opzichte van nu. Bedenk wel: je bent nog steeds € 431 goedkoper uit met zonnepanelen dan zonder.
7. Hoe zit het met de terugleververgoeding?
Minister Wiebes wil een wettelijk minimum voor de terugleververgoeding. Hij pleit voor 80% van het leveringstarief (de kale stroomprijs, dus exclusief belastingen). Het gemaakte wetsvoorstel wordt nog voorgelegd aan de Raad van State en zodra zij een advies hebben gegeven wordt het voorstel behandeld door de Tweede kamer voor goedkeuring. Deze wetwijziging met betrekking tot de terugleververgoeding is nu dus nog steeds een voorstel.
Met deze wetgeving zijn energieleveranciers verplicht om minimaal 80% van het kale tarief als terugleververgoeding te rekenen, alles daarboven mogen energieleveranciers zelf bepalen. Energieleveranciers kunnen ook beslissen om een hogere vergoeding te rekenen. Bekijk op Energievergelijk.nl hoe hoog de terugleververgoeding is van jouw energieleverancier.
Slimme meter Heb je nog een ouderwetse meter die terugdraait zodra de zon schijnt? Dan saldeer je gewoon 100%, ook nadat de afbouw van de salderingsregeling start. Een digitale of slimme meter is vooralsnog niet verplicht.
8. Zijn zonnepanelen nog wel interessant na afbouw salderingsregeling?
Stel, je koopt zonnepanelen en na 9 jaar (worst case scenario) heb je zoveel op stroom bespaard dat je de investering eruit hebt. Zonnepanelen gaan ongeveer 25 jaar mee. Wat het systeem de resterende 14 jaar opwekt, is dus pure winst. Wij geloven daarom dat zonnepanelen interessant blijven, ook als je niet meer kunt salderen. En hoe sneller je instapt, hoe langer je nog kunt profiteren van de huidige salderingsregeling. Door de langzame afbouw van salderen kunnen we rustig toewerken naar een waardevoller gebruik van onze zonnestroom, wat nodig is om ons volle stroomnet te ontlast. Dit doe je door de opgewekte zonne-energie direct te gebruiken (op het moment dat de zon schijnt) en minder gaat afnemen van en terugleveren aan het net.
Lees ook: Wat is de opbrengst van zonnepanelen?
9. Hoe kan ik maximaal profiteren van mijn zonnepanelen tijdens en na de afbouw van de salderingsregeling?
Natuurlijk wil je zoveel mogelijk uit je investering halen en zo min mogelijk betalen aan de energiemaatschappij. Dat kan simpelweg door méér van je eigen stroom te gebruiken, want elke kilowattuur die je zelf opwekt en gebruikt, hoef je niet te kopen. Dit doe je door apparaten die veel energie verbruiken overdag (als de zon schijnt) aan te zetten. Denk aan je wasmachine, vaatwasser, droger, koken, opladen, enzovoorts. Het liefst na elkaar, anders verbruik je mogelijk meer dan je zonnepanelen op dat moment opwekken.
Over het algemeen is het zo dat de veel mensen overdag niet thuis zijn en dus ook weinig verbruiken. Het eigen verbruik ligt nu op jaarbasis gemiddeld rond de 30% , maar we kunnen richting de 60 à 70% gaan. Ook als je niet thuis bent, kun je eigen verbruik te verhogen, bijvoorbeeld door je huis slim te maken. Het klinkt misschien als een ver-van-mijn-bed-show, maar ook nu al kan je bepaalde apparaten op afstand aanzetten. Dit zal in de toekomst steeds meer voorkomen, totdat je dus volledig met de apparaten in je huis in verbinding staat. Zo zien wij straks apparaten overdag aangaan, omdat een app jou een seintje geeft dat er voldoende stroom wordt opgewekt om bijvoorbeeld de auto op te laden of de vaatwasser te laten draaien.
Opslaan duurzame energie in huis
Een andere manier om meer van je zelf opgewekte stroom te gebruiken is door een thuisbatterij. Op dit moment heeft het nog geen zin om er één aan te schaffen nu je nog kunt salderen, maar straks wordt dit een stuk interessanter. De energie die je overdag opwekt kun je met een thuisbatterij ‘s avonds gebruiken om mee te koken en de lampen aan te doen. Wij verwachten dat deze markt zich snel verder zal ontwikkelen, waardoor de capaciteit toeneemt en de prijs van een thuisbatterij daalt. We zijn dan ook nu al voorbereidingen aan het treffen om in de toekomst ook thuisbatterijen te verhuren en verkopen. Zo ben je pas echt zelfvoorzienend, onafhankelijk, 100% groen én voorbereid op de toekomst!
Solease ontzorgt graag en onze rol zal zijn om onze klanten te helpen/adviseren om het eigen verbruik in huis te verhogen. Hoe dit er precies in de praktijk uit gaat zien, dat is voor ons ook nog even zoeken, maar wij hebben zin in deze energietransitie!
Lees ook: 10 redenen om te wachten met zonnepanelen